|
CОВЕТ
СТАРОКАКЕРЛИНСКОГО СЕЛЬСКОГО ПОСЕЛЕНИЯ ДРОЖЖАНОВСКОГО
МУНИЦИПАЛЬНОГО РАЙОНА
РЕСПУБЛИКИ ТАТАРСТАН
|
|
ТАТАРСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ
ЧҮПРӘЛЕ
МУНИЦИПАЛЬ РАЙОНЫ
ИСКЕ КӘКЕРЛЕ АВЫЛ ҖИРЛЕГЕ СОВЕТЫ
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
Иске Кәкерле
РЕШЕНИЕ КАРАР
Иске Кәкерле
2019 елның 28 октябреннән № 55/1
Татарстан Республикасы Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлеге Советы депутаты статусы турында нигезләмә хакында
«Россия Федерациясендә җирле үзидарә оештыруның гомуми принциплары турында» 2003 елның 6 октябрендәге 131-ФЗ номерлы Федераль законы, «Татарстан Республикасында җирле үзидарә турында» 2004 елның 28 июлендәге 45-ЗРТ номерлы Татарстан Республикасы Законы һәм Татарстан Республикасы Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлеге Уставы нигезендә Иске Кәкерле авыл җирлеге Советы карар кабул итте:
- Татарстан Республикасы Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлеге Советы депутаты статусы турында нигезләмәне расларга (кушымта итеп бирелә).
- Әлеге карар Татарстан Республикасы хокукый мәгълүмат рәсми порталында һәм Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлегенең рәсми сайтында рәсми басылып чыккан мизгелдән үз көченә керә.
Чүпрәле муниципаль районы
Иске Кәкерле авыл җирлеге башлыгы С.А.Хусаинов
Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлегенең
2019 елның 28 октябрендә
расланган №55/1 карарына
кушымта
Татарстан Республикасы Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлеге Советы депутаты статусы турында нигезләмә хакында
. Әлеге нигезләмә Татарстан Республикасы Чүпрәле муниципаль районы Иске Кәкерле авыл җирлеге Советы депутаты (алга таба - депутат) статусын, хокукларын һәм бурычларын, шулай ук үз вәкаләтләрен гамәлгә ашыруга бәйле рәвештә хокукый һәм социаль гарантияләрне, чикләүләрне һәм җаваплылыкны билгели.
Депутат үз статусыннан депутат вәкаләтләрен гамәлгә ашыруга бәйле булмаган эшчәнлек өчен файдаланырга хокуклы түгел
Статья 1. Совет депутаты статусының хокукый нигезе
- Җирлек Советы депутаты статусы Россия Федерациясе Конституциясе, федераль законнар, Татарстан Республикасы Конституциясе, муниципаль берәмлек уставы (алга таба - җирлек уставы), әлеге Нигезләмә нигезендә билгеләнә.
- Бер мандатлы сайлау округы буенча муниципаль сайлауларда җирлек Советына сайланган һәм Советта Россия Федерациясе, Татарстан Республикасы законнарында һәм муниципаль норматив хокукый актларда каралган вәкиллекле һәм башка вәкаләтләрне гамәлгә ашырырга вәкаләтле Россия Федерациясе гражданины депутат булып санала.
- Депутат үз эшчәнлегендә Россия Федерациясе Конституциясенә, федераль законнарга, Татарстан Республикасы Конституциясенә, җирлек Уставына һәм муниципаль норматив хокукый актларга, шулай ук сайлаучылар мәнфәгатьләренә таяна.
- Депутат вәкаләтләре башка затка тапшырылырга тиеш түгел.
Статья 2. Депутат статусы белән бәйле чикләүләр
Депутат статусы белән бәйле чикләүләр федераль законнар белән билгеләнә.
Статья 3. Депутат вәкаләтләре вакыты
1. Депутатның вәкаләтләр срогы итеп җирлек уставы белән биш ел билгеләнә.
- Депутат вәкаләтләре, әлеге Нигезләмәнең 4 статьясында каралган очраклардан тыш, җирлек Советының яңа чакырылышы эшли башлаган көннән башлана һәм туктатыла.
- Җирлек Советы депутаты, җирлек уставы белән билгеләнгән очраклардан тыш, депутат эшчәнлеген төп эш урыны буенча хезмәт һәм хезмәт вазыйфаларын башкару белән бергә алып бара.
- Җирлек Советы депутатына Россия Федерациясе һәм Татарстан Республикасы законнары, җирлек уставы, әлеге Нигезләмә нигезендә үз вәкаләтләрен каршылыксыз гамәлгә ашыру өчен шартлар тәэмин ителә.
Статья 4. Депутат вәкаләтләрен вакытыннан алда туктату
1. Җирлек Советы депутаты вәкаләтләре вакытыннан алда туктатыла очракта:
1) үлем;
2) үз теләге буенча эштән китү;
3) суд тарафыннан эшкә сәләтсез яки чикләнгән эшкә сәләтсез дип тану;
4) суд тарафыннан хәбәрсез югалган дип танылу яки үле итеп игълан итү;
5) судның гаепләү карары үз көченә керү;
6) даими яшәү урынына Россия Федерациясеннән читкә чыгу;
7) Россия Федерациясе гражданлыгын туктату, чит ил гражданлыгын туктату, Россия Федерациясе халыкара шартнамәсендә катнашучы, аның нигезендә чит ил гражданы җирле үзидарә органнарына сайланылырга хокуклы;
8) сайлаучылар бәяләмәсе;
9) җирлек Советы вәкаләтләрен вакытыннан алда туктатылу;
10) хәрби хезмәткә яки аны алмаштыручы альтернатив граждан хезмәтенә җибәрү турында;
11) "Россия Федерациясендә җирле үзидарә оештыруның гомуми принциплары турында" Федераль законда һәм башка федераль законнарда билгеләнгән башка очракларда.
2. Әлеге статьяның 1 пунктындагы 1-7, 10 һәм 11 пунктларында күрсәтелгән очракларда җирлек Советы депутаты вәкаләтләрен туктату турында карар җирлек Советы тарафыннан кабул ителә, анда җирлек Советы депутаты вәкаләтләре туктатылган көн билгеләнә.
Җирлек Советы депутаты вәкаләтләрен вакытыннан алда туктату турында Карар вәкаләтләрен вакытыннан алда туктату өчен нигез барлыкка килгән көннән соң 30 көннән дә соңга калмыйча кабул ителә, ә әгәр бу җирлекнең вәкиллекле органы сессияләре арасындагы чорда барлыкка килгән булса - мондый нигез барлыкка килгән көннән өч айдан да соңга калмыйча кабул ителә.
3. Җирлек Советы депутаты вәкаләтләре әлеге статьяның 1 пунктындагы 8 пунктчасында каралган очракта, тавыш бирү нәтиҗәләре рәсми басылып чыккан көннән җирлек Советы депутатын бәяләмәсе буенча туктатыла.
4. Әлеге статьяның 1 пунктындагы 9 пунктчасында каралган очракта җирлек Советы депутаты вәкаләтләре вакытыннан алда туктатыла.
5. Җирлек Советы депутаты вәкаләтләре вакытыннан алда туктатылган очракта, өстәмә депутат сайлаулары федераль закон, Татарстан Республикасы Сайлау кодексы нигезендә билгеләнә.
Статья 5. Депутат таныклыгы һәм күкрәк билгесе
Депутатта шәхесен һәм вәкаләтләрен раслый торган документ, таныклык, шулай ук үз вәкаләтләре вакыты дәвамында файдалана торган күкрәк билгесе була.
Статья 6. Депутат эшчәнлеген гамәлгә ашыру шартлары
Җирлек Советы депутаты, җирлек уставы белән билгеләнгән очраклардан тыш, депутат эшчәнлеген,азат ителмәгән ( даими булмаган) нигездә, төп эш урыны буенча хезмәт һәм хезмәт вазыйфаларын башкару белән бергә алып бара.
Статья 7. Депутат эшчәнлеге формалары
Депутатның эшчәнлек рәвешләре түбәндәгеләрдән гыйбарәт:
- җирлек Советы утырышларында катнашу;
- җирлек Советы комиссияләре эшендә катнашу;
-дәүләт хакимияте органнары, җирле үзидарә органнары вазыйфаи затларына, оештыру-хокукый формасы буенча бәйсез оешма җитәкчеләренә, җирлекләрнең карамагындагы мәсьәләләргә караган мәсьәләләр буенча иҗтимагый берләшмәләргә мөрәҗәгать итү;
-депутат таләбе кертү;
-җирлек Советы тарафыннан кабул ителә торган хокукый актлар проектларын эшләүдә катнашу;
-Татарстан Республикасы Дәүләт Советына закон чыгару инициативасы тәртибендә җирлек Советы тарафыннан кертелә торган Татарстан Республикасы законнары проектларын эшләүдә катнашу;
-авыл җирлеге сайлаучылары белән очрашулар, аларның мөрәҗәгатьләре белән эшләү, аларның үз эшчәнлекләре һәм җирле үзидарә органнары эшчәнлеге турында мәгълүмат бирү;
-җирле референдумнарны, ачивка тыңлауларны (иҗтимагый фикер алышуларны), җыелышларны, конференцияләрне һәм гражданнар арасында сораштыру үткәрүне оештыруда һәм үткәрүдә катнашу;
-территориаль иҗтимагый үзидарәне оештыруда катнашу.
2. Депутат үз эшчәнлеген федераль законнарда, Татарстан Республикасы законнарында, җирлек Уставында каралган башка рәвешләрдә дә башкара ала.
Статья 8. Депутатның сайлаучылар белән үзара мөнәсәбәтләре
- Депутат сайлаучылар, шулай ук аның сайлау округы территориясендә урнашкан предприятие коллективлары, оешмалар, дәүләт һәм башка органнар белән элемтәдә тора.
- Депутат сайлаучылар алдында җаваплы һәм алар алдында хисаплы.
- Депутат сайлаучылар алдында елга кимендә бер тапкыр эше турында хисап тота, даими рәвештә аларга җирлек советы эше турында хәбәр итә, шулай ук айга кимендә бер тапкыр сайлаучыларны кабул итә.
- Депутат сайлаучыларның хокукларын, ирекләрен һәм законлы мәнфәгатьләрен тәэмин итү буенча чаралар күрә: алардан кергән тәкъдимнәрне, гаризаларны һәм шикаятьләрне карый, үз вәкаләтләре чикләрендә булган мәсьәләләрне дөрес хәл итәргә ярдәм итә; гражданнарны кабул итә; җәмәгатьчелек фикерен өйрәнә һәм, кирәк булганда, дәүләт хакимиятенең тиешле органнарына, җирле үзидарә органнарына һәм иҗтимагый берләшмәләргә тәкъдимнәр кертә.
Авыл җирлеге Советы депутатының сайлаучылар белән очрашулары, аларны үткәрү тормыш, транспорт яки социаль инфраструктура, элемтә, җәяүлеләр һәм (яки) транспорт чаралары хәрәкәтенә, яисә гражданнарның торак урыннарына яки транспорт яки социаль инфраструктура объектларына комачаулык тудырмаслык итеп, махсус билгеләнгән урыннарда, шулай ук ишегалды территорияләрендә үткәрелә. Мондый очрашулар турында Татарстан Республикасы башкарма хакимияте органнарына яисә җирле үзидарә органнарына хәбәр итү таләп ителми. Шул ук вакытта җирлек Советы депутаты күрсәтелгән органнарга аларны үткәрү датасы һәм вакыты турында алдан хәбәр итәргә хокуклы.
- Авыл җирлеге Советы депутатының халык алдында чара формасында сайлаучылар белән очрашулары Россия Федерациясенең җыелышлар, митинглар, демонстрацияләр, урам йөрешләре һәм пикетлар турындагы законнары нигезендә үткәрелә.
- Җыелышлар, митинглар, демонстрацияләр, урам йөрешләре һәм пикетлар турында Россия Федерациясе законнары белән билгеләнә торган ачык??? чара формасында җирлек Советы депутаты белән очрашуларны оештыруга яки үткәрүгә комачаулау Россия Федерациясе законнары нигезендә административ җаваплылыкка тартыла.
Статья 9. Депутатның сайлаучылар алдында җаваплылыгы
- Депутатның сайлаучылар алдында җаваплылыгы үз сайлаучыларының ышанычын югалту нәтиҗәсендә барлыкка килә.
- Сайлаучыларның ышанычларын югалткан депутат, гамәлдәге законнар, җирлек уставы нигезендә һәм билгеләнгән тәртиптә сайлаучылар тарафыннан чакыртып алынырга мөмкин..
- Сайлаучыларның ышанычларын шиккә курган, депутат статусына туры килми торган, дерупат вазифаларын утэгэн(утәмәгән) очраклары, Россия Федерациясе Конституциясен, Татарстан Республикасы Конституциясен, Россия Федерациясе һәм Татарстан Республикасы законнарын һәм башка норматив хокукый актларын, җирлек Уставын һәм башка муниципаль норматив хокукый актларны бозу очракларын суд аша расланган очракта Җирлек Советы депутаты чакыртып алыныла.
- Җирлек Советы депутатын чакыртып алу буенча тавыш бирү Халык инициативасы буенча үткәрелә һәм, «Россия Федерациясендә җирле үзидарә оештыруның гомуми принциплары турында»2003 елның 6 октябрендәге 131-ФЗ номерлы Федераль законда каралган үзенчәлекләрне исәпкә алып, җирле референдум үткәрү өчен законда билгеләнгән тәртиптә үткәрелә. Җирлек Советы депутаты чакыртып алу буенча тавыш бирүне уздырганда, сайлаучылар аны чакыртып алу өчен нигез буларак тәкъдим ителә торган шартлар буенча аңлатма бирү максатларында инициативалы төркем белән тигез рэвештэ агитация алып бару хокукына ия.
- Эгэр тиешле сайлау огругында теркәлгән сайлаучыларның яртысыннан кимрәге чакыртып алуга тавыш бирсә, җирлек Советы депутаты кире алынган дип санала.
Статья 10. Депутатның җирлек Советы утырышларында катнашуы
- Депутат шәхсән җирлек Советы утырышларында катнаша.
- Депутатка җирлек советы утырышларын үткәрү вакыты һәм урыны турында белдерелә , каралуга кертелә торган мәсьәләләр турында вакытында мәгълүмат бирелә, шулай ук әлеге мәсьәләләр буенча Совет Регламенты нигезендә кирәкле барлык материаллар жибрелә.
- Депутат хокукына ия:
- комиссиядә һәм җирлек Советында тиешле вазыйфаларга сайлау һәм сайлану;
- җирлек Советы тарафыннан төзелә торган органнарны һәм җирлек Советы тарафыннан сайланучы яисә билгеләнүче вазыйфаи затлар кандидатураларын формалаштыру мәсьәләләре буенча фикер әйтү;
-җирлек Советында карала торган соруларны тәкъдим итү;
- җирлек Советынын хокукый актлары проектларын аның утырышларында карауга кертү;
-көн тәртибе буенча тәкъдимнәр һәм искәрмәләр кертү, тикшерелә торган мәсьәләләрнең асылы, карарлар проектларына һәм җирлек Советының башка актларына төзәтмәләр кертү;
-җирлек Советы утырышында теләсә кайсы орган яки урындагы затның, җирлек Советына хисап яки контроль астында булган затның отчетын яки мәгълүматын тыңлау турында тәкъдимнәр кертү;
- фикер алышуларда билгеләнгән тәртиптә катнашырга;
- җирлек советы утырышларында, аның фикеренчә, иҗтимагый әһәмияткә ия булган гражданнарның мөрәҗәгатьләрен игълан итәргә.
Статья 11. Депутатның норматив инициативасы хокукы
- Депутат Советка керту формасында гамәлгә ашырыла торган норма иҗат иту инициативасы хокукына ия:
1) Совет карарлары проектлары;
2) Совет карарларына үзгәрешләр кертү, шулай ук Совет карарларының үз көчләрен югалтуын тану, Совет карарлары проектларына;
3) Совет карарлары проектларына төзәтмәләр.
- Депутатның норма иҗади инициативасы хокукын гамәлгә ашыру тәртибе җирлек Советы Регламенты белән билгеләнә.
Статья 12. Депутатны беренче чиратта кабул итү хокукы
Тиешле җирлек территориясендә депутат үз эшчәнлеге мәсьәләләре буенча җирле үзидарә органнарының вазыйфаи затлары, муниципаль предприятиеләр һәм учреждениеләр җитәкчеләре тарафыннан беренче чиратта кабул итү хокукыннан файдалана.
Статья 13. Депутатның мәгълүмат алу һәм тарату хокукы
Депутат җирле үзидарә органнарыннан, муниципаль предприятиеләр һәм учреждениеләрдән һәм аларның вазыйфаи затларыннан аның депутат эшчәнлегенә бәйле, закон тарафыннан сер булыга сакланмый торган мәсьәләләр буенча мәгълүмат алу хокукына ия.
Статья 14. Депутат мөрәҗәгатьләрен карау
- Депутат дәүләт органнарына, җирле үзидарә органнарына, оештыру-хокукый формасына буера бәйсез оешмаларга, иҗтимагый берләшмәләргә, депутат эшчәнлеге мәсьәләләре буенча тиешле вазыйфаи затларга телдән яисә язмача мөрәҗәгать итәргә хокуклы.
- Депутат депутат эшчәнлеге мәсьәләләре буенча мөрәҗәгать иткән җирле үзидарә органнары, муниципаль предприятиеләр һәм учреждениеләр һәм аларның вазыйфаи затлары, әгәр дә ул өстәмә өйрәнүне яки тикшерүне таләп итмәсә, депутатка аның мөрәҗәгатенә җавап бирергә яки мөрәҗәгать алынганнан соң 15 көн эчендә соратып алына торган документлар яки белешмәләр бирергә тиеш.
- Депутат мөрәҗәгате белән бәйле рәвештә өстәмә тикшерү яисә нинди дә булса мәсьәләләрне өстәмә өйрәнүгә бәйле рәвештә әлеге статьяның 2 өлешендә күрсәтелгән вазыйфаи затлар һәм җитәкчеләр бу хакта депутатка депутат мөрәҗәгате алынганнан соң 15 көн эчендә хәбәр итәргә тиеш. Ахыргы җавап депутатка депутатның язма мөрәҗәгате алынганнан соң 30 көннән дә соңга калмыйча тапшырыла.
Дәүләт органнары, оештыру-хокукый формасы буенча бәйсез оешмалар, иҗтимагый берләшмәләр вазыйфаи затлары тарафыннан депутатлар мөрәҗәгатьләрен карау тәртибе һәм сроклары законнар белән билгеләнә..
- Депутат җирле үзидарә органнары, муниципаль предприятиеләр һәм учреждениеләр тарафыннан мөрәҗәгатьтә куелган мәсьәләләрне карап тикшерүдә турыдан-туры катнашырга хокуклы.
Статья 15. Депутат таләбе
- Депутат яисә депутатлар төркеме авыл җирлеге башлыгына, җирле үзидарә органнарына, муниципаль предприятиеләргә һәм учреждениеләр җитәкчеләренә җирлек Советы компетенциясенә керә торган мәсьәләләр һәм депутат эшчәнлеге мәсьәләләре буенча депутат таләбе белән мөрәҗәгать итәргә хокуклы.
- Депутат таләбе җирлек Советы утырышында язма рәвештә кертелә. Депутат таләбен рәсмиләштерү җирлек Советы Регламенты нигезендә башкарыла.
- Депутат таләбе мөрәҗәгать иткән Орган яисә вазыйфаи зат аңа телдән (җирлек советы утырышында) яисә депутат таләбе алынган көннән алып 15 көн эчендә язма рәвештә җавап бирә.
- Депутат таләбе һәм аңа җавапны җирлек Советы утырышында рәислек итүче яисә депутат таләбе мөрәҗәгать иткән вазыйфаи зат игълан итә.
Статья 16. Обязанности депутата
- Депутат обязан:
- үз эшчәнлеген гамәлгә ашырганда Россия Федерациясе Конституциясен, федераль законнарны, Татарстан Республикасы Конституциясен, Татарстан Республикасы законнарын, җирлек уставын, башка муниципаль хокукый актларны үтәргә; гражданнарның хокукларын һәм законлы мәнфәгатьләрен үтәүне һәм яклауны тәэмин итәргә;
- даими, кимендә айга бер тапкыр, сайлаучыларны кабул итү үткәрергә;
- оештыру-хокукый формаларына, иҗтимагый берләшмәләренә, дәүләт хакимияте органнарына, җирле үзидарә органнарына бәйсез рәвештә, гражданнарның, оешмаларның мөрәҗәгатьләрен үз вакытында карарга һәм аларга үз компетенциясе чикләрендә җавап бирергә;
- сайлаучылар алдында турыдан-туры очрашуларда хисап тотарга, шулай ук үз эшләре турында массакүләм мәгълүмат чаралары аша елга кимендә бер тапкыр хәбәр итәргә;
- депутат вәкаләтләрен гамәлгә ашыруга бәйле чикләүләрне үтәргә;
- дәүләт серен һәм закон белән саклана торган бүтән серне сакларга, шулай ук депутат вәкаләтләрен гамәлгә ашыруга бәйле рәвештә аңа билгеле булган гражданнарның шәхси тормышына, намусына һәм абруена кагылышлы белешмәләрне игълан итмәскә.
- Депутат үзенә федераль законнар, Татарстан Республикасы законнары, җирлек уставы һәм башка муниципаль хокукый актлар белән йөкләнгән башка вазыйфаларны башкара.
- Депутат үзенең керемнәре, мөлкәте һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләре турында белешмәләр, шулай ук хатының (ирләренең) балигъ булмаган балаларының керемнәре, мөлкәте һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләре турында Россия Федерациясе норматив хокукый актларында билгеләнгән тәртиптә мәгълүмат бирергә тиеш. Авыл җирлегенең вәкиллекле органы депутаты муниципаль вазыйфасын биләүче һәм үз вәкаләтләрен даими булмаган нигездә башкаручы зат әлеге мәгълүматларны депутат булып сайланган көннән соң дүрт ай эчендә, аңа вакантлы депутат мандатын тапшырганнан соң яисә аның вәкаләтләрен даими нигездә гамәлгә ашыру туктатылганнан соң, шулай ук хисап чоры дәвамында белешмәләр (хисап чоры) биргән һәр ел өчен, хисап чоры дәвамында килешүләр, "дәүләт Вазыйфаларын биләүче затларның һәм башка затларның чыгымнарының аларның керемнәренә туры килүен тикшереп тору турында"2012 елның 3 декабрендәге 230-ФЗ номерлы Федераль законның 3 статьясындагы 1 өлешендә каралган. Хисап чоры дәвамында мондый алыш-бирешләр башкарылмаган очракта, күрсәтелгән зат бу хакта Россия Федерациясе субъекты законы белән билгеләнгән тәртиптә Россия Федерациясе субъектының иң югары вазыйфаи затына (Россия Федерациясе субъекты дәүләт хакимиятенең югары башкарма органы җитәкчесенә) хәбәр итә.
- Депутат Россия Федерациясе норматив хокукый актларында билгеләнгән тәртиптә вазыйфаи бурычларны үтәгәндә мәнфәгатьләр каршылыгына китерә яисә китерә ала торган шәхси кызыксыну турында хәбәр итәргә, шулай ук мондый конфликтны булдырмау яисә җайга салу буенча чаралар күрергә тиеш.
- Депутат тарафыннан тапшырылган керемнәр, чыгымнар, милек һәм милек характерындагы йөкләмәләр турында белешмәләр "Интернет" мәгълүмат-телекоммуникация челтәрендә җирле үзидарә органнарының рәсми сайтларында урнаштырыла һәм (яки) массакүләм мәгълүмат чараларын муниципаль хокукый актларда билгеләнгән тәртиптә бастырып чыгару өчен бирелә.
6. Керемнәр, чыгымнар, мөлкәт һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләр турында әлеге статьяның 3 өлеше нигезендә тапшырыла торган белешмәләрнең дөреслеген һәм тулылыгын тикшерү Татарстан Республикасы Законында билгеләнгән тәртиптә Татарстан Республикасы Президенты (Татарстан Республикасы Премьер-министры) карары буенча гамәлгә ашырыла.
- Әлеге статьяның 5 өлеше нигезендә гамәлгә ашырылган тикшерү нәтиҗәсендә депутат тарафыннан «коррупциягә каршы тору турында» 2008 елның 25 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль закон, "дәүләт Вазыйфаларын биләүче затларның һәм башка затларның чыгымнарының аларның керемнәренә туры килүен тикшереп тору турында" 2012 елның 3 декабрендәге 230-ФЗ номерлы Федераль закон, "аерым категория затларга аерым категория затларга счетлар (кертемнәр) ачуны һәм булуны, Россия Федерациясе территориясеннән читтә урнашкан чит ил банкларында счетлар (кертемнәр) ачуны, акчалар һәм кыйммәтләрне саклауны тыю турында" 2013 елның 7 маендагы 79-ФЗ номерлы Федераль закон, чит ил финанс инструментларына ия булу (яки) алардан файдалану, Татарстан Республикасы Президенты (Татарстан Республикасы Премьер-министры) депутат вәкаләтләрен вакытыннан алда туктату яисә аңа карата тиешле карар кабул итәргә вәкаләтле җирле үзидарә органына карата бүтән җаваплылык чараларын куллану турында гариза белән мөрәҗәгать итә яисә судка мөрәҗәгать итә..
8. Депутатка, җирле үзидарәнең сайланулы органы әгъзасына, җирле үзидарәнең үз керемнәре, чыгымнары, мөлкәте һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләре турында дөрес булмаган яисә тулы булмаган мәгълүмат биргән вазыйфаи затына, шулай ук хатынының (иренең) һәм балигъ булмаган балаларының керемнәре, чыгымнары, мөлкәте һәм мөлкәти характердагы йөкләмәләре турында белешмәләр биргән өчен, әгәр бу мәгълүматларны бозып күрсәтмәгән булса, түбәндәге җаваплылык чаралары кулланылырга мөмкин:
1) кисәтмә;
2) депутатны, җирле үзидарәнең сайланулы органы әгъзасын муниципаль берәмлекнең вәкиллекле органында, җирле үзидарәнең сайланулы органында үз вәкаләтләре вакыты туктатылганчы муниципаль берәмлекнең вәкиллекле органында, җирле үзидарәнең сайланулы органында вазыйфа биләүдән азат итү;
3) вәкаләтләрне гамәлгә ашырудан азат итү, вәкаләтләре вакыты туктатылганчы, даими нигездә вәкаләтләрне гамәлгә ашыру хокукыннан мәхрүм итү;
4) муниципаль берәмлекнең вәкиллекле органында, җирле үзидарәнең сайланулы органында аның вәкаләтләре срогы туктатылганчы вазыйфаларны биләүне тыю;
5) вәкаләтләр срогы туктатылганчы даими нигездә вәкаләтләрне үтәүне тыю.
9. «Коррупциягә каршы тору турында» 2008 елның 25 декабрендәге 273-ФЗ номерлы Федераль закон, "дәүләт Вазыйфаларын биләүче затларның һәм башка затларның чыгымнарының аларның керемнәренә туры килүен тикшереп тору турында" 2012 елның 3 декабрендәге 230-ФЗ номерлы Федераль закон, "аерым категория затларга аерым категория затларга счетлар (кертемнәр) ачуны һәм булуны, Россия Федерациясе территориясеннән читтә урнашкан чит ил банкларында счетлар (кертемнәр) ачуны, акчалар һәм кыйммәтләрне саклауны тыю турында" 2013 елның 7 маендагы 79-ФЗ номерлы Федераль закон, чит ил финанс инструментларына ия булу (яки) алардан файдалану өчен федераль законнарда һәм Россия Федерациясенең башка норматив хокукый актларында каралган җаваплылык тота.
Статья 17. Депутат этикасы
1. Җирле үзидарә органнары эшендә катнашудан тыелып калырга һәм депутат статусын җирле үзидарә органнары, оешмалар, вазыйфаи затлар, муниципаль хезмәткәрләр һәм гражданнар эшчәнлегенә шәхсән яисә аның якын туганнарына кагылышлы мәсьәләләрне хәл иткәндә йогынты ясау өчен файдаланмаска.
2. Депутат вазыйфаларын объектив башкаруда шик уятырга, шулай ук аның абруена яисә җирлек Советы авторитетына зыян китерерлек низаглы хәлләрдән качарга мөмкин булган тәртиптән тыелырга кирәк.
3. Мәнфәгатьләр каршылыгы килеп чыгу куркынычы янаганда-шәхси кызыксыну депутат бурычларын объектив үтәүгә йогынты ясый яки йогынты ясый ала торган хәл, - бу хакта җирлек советына хәбәр итү һәм әлеге мәнфәгатьләр каршылыгын булдырмауга яки җайга салуга юнәлтелгән карарны үтәү.
4. Җирлек Советында билгеләнгән Халык алдында чыгыш ясау кагыйдәләрен үтәргә.
5. Депутат эшчәнлеге белән бәйле булмаган максатларда, Федераль закон нигезендә депутат вазыйфаларын үтәүгә бәйле рәвештә билгеле булган конфиденциаль характердагы белешмәләргә кертелгән белешмәләрне игълан итмәскә һәм файдаланмаска.
6. Депутат вазыйфаларын үтәүгә бәйле рәвештә физик һәм юридик затлардан (бүләкләр, акчалата бүләк, ссудалар, хезмәтләр күрсәтү, күңел ачу, ял итү, транспорт чыгымнары һәм башка бүләкләүләр) бүләкләү алмаска.
Статья 18. Депутат берләшмәләре (төркемнәр, фракцияләр)
- Депутатлар даими һәм вакытлы депутат төркемнәренә, фракцияләренә берләшергә хокуклы, шулай ук башка депутат берләшмәләренә берләшергә мөмкин.
- Берләшмәдә депутатларның санлы составы, депутат берләшмәсен теркәү тәртибе, җирлек Советы Регламенты белән билгеләнә.
Статья 19. Депутатның җирле үзидарә органнары һәм вазыйфаи затлары белән үзара мөнәсәбәтләре
- Депутат, җирле үзидарәнең коллегиаль органы әгъзасы буларак, аның җирлек советы, аның органнары эшчәнлегендә актив катнашуын тәэмин итә торган барлык хокукларга ия.
2. Җирлек советы депутатның сайлау округындагы, җирлек Советындагы эше, аларның җирлек советы, аның органнары карарлары һәм йөкләмәләренең үтәлеше турында хәбәрен тыңларга хокуклы.
- Җирле үзидарә органнары һәм вазыйфаи затлары депутатка аның эшендә кирәкле ярдәм күрсәтәләр, депутатка җирле үзидарә органнары эшчәнлеге турында, үзидарә территориясен икътисадый һәм социаль үстерү программаларын үтәүнең барышы турында, депутатның критик искәрмәләре һәм тәкъдимнәре буенча кабул ителгән чаралар турында хәбәр итәләр, депутат тарафыннан законнарны, муниципаль берәмлекләрнең вәкиллекле органнары эше практикасын, җәмәгатьчелек фикерен өйрәнүгә ярдәм итәләр..
Статья 20. Депутат эшчәнлегенең социаль һәм башка гарантияләре
1. Депутат эшчәнлеген гамәлгә ашыруның социаль һәм башка гарантияләре законнар, җирлек уставы, җирлекнең муниципаль норматив хокукый актлары белән билгеләнә.
- Депутатларның җинаять яисә административ җаваплылыкка тартканда, аларны кулга алганда, кулга алганда, тентүдә, Сорау алганда, башка җинаять-процессуаль һәм административ-процессуаль гамәлләр кылганда, шулай ук алар биләгән торак һәм (яки) хезмәт урыны, аларның багажы, шәхси һәм хезмәт транспорт чаралары, алар тарафыннан кулланыла торган элемтә чараларын язганда, алар тарафыннан кулланыла торган документлар федераль законнар белән билгеләнә.
- Депутат әйтелгән фикер, тавыш биргәндә чагылдырылган позиция һәм депутат статусына туры килә торган башка гамәлләр өчен, шул исәптән вәкаләтләр срогы чыкканнан соң да, җинаять яисә административ җаваплылыкка тартыла алмый. Әлеге нигезләмә депутат тарафыннан халык алдында мыскыл итү, яла ягу яисә федераль закон белән каралган башка хокук бозуларга юл куелган очракларга кагылмый.
- Даими нигездә вәкаләтләр башкаручы Депутат граждан, административ яки җинаять эше яки административ хокук бозу турындагы эш буенча сакчы яки вәкил (законлы вәкиллек очракларыннан тыш) сыйфатында катнаша алмый.
Статья 21. Әлеге Нигезләмә таләпләрен үтәмәгән өчен җаваплылык
- Депутатның законлы таләпләрен оештыру-хокукый рәвешләренә бәйсез рәвештә җирле үзидарә органнарының, оешмаларның вазыйфаи затлары тарафыннан үтәлмәве йә үз вәкаләтләрен гамәлгә ашыруга каршылыклар тудыру, шулай ук депутатка белә торып ялган мәгълүмат бирү яисә әлеге Нигезләмәдә билгеләнгән мәгълүмат һәм депутат таләпләренә, мөрәҗәгатьләренә мәгълүмат һәм җаваплар бирү срокларын һәм тәртибен үтәмәү, шулай ук депутатның хезмәт хокуклары гарантияләрен билгели торган әлеге Нигезләмә нигезләмәләрен бозу Россия Федерациясе законнарында каралган җаваплылыкка ия.
Статья 22. Депутатка, аның гаилә әгъзаларына һәм башка туганнарга хокуксыз йогынты ясаган өчен җаваплылык
Депутатка, аның гаилә әгъзаларына һәм башка туганнарга депутат эшчәнлеген туктату, аның характерын үзгәртү максатларында күрсәтелгән көч куллану яисә көч куллану куркынычы рәвешендә белдерелгән хокуксыз йогынты ясау законнарда каралган җаваплылыкка китерә.
Статья 23. Депутат намусына һәм абруена кул сузган өчен җаваплылык
Депутатны үз вәкаләтләрен үтәгәндә хурлау, шулай ук депутатка карата яла ягу йә ялган мәгълүмат тарату, аның депутат эшчәнлеге турында законнарда каралган җаваплылыкка китерә.